Wielu ogrodników-amatorów ozdabia swoje przydomowe ogrody roślinami ozdobnymi. Wśród nich jest też zwykły berberys. Krzewy tej rośliny ozdobione są pięknymi jagodami znanymi nam od dzieciństwa. Roślina ma nie tylko atrakcyjny wygląd, ale również właściwości lecznicze.
Regiony wzrostu
Berberys można śmiało uznać za jeden z najpopularniejszych krzewów jagodowych, który rośnie w Azji, Europie i Ameryce Północnej. W naturze występuje wiele jego gatunków, ale najbardziej znanym stał się berberys pospolity. To o nim zostanie omówione w naszym artykule.
Roślina jest bardzo powszechna w europejskiej części Rosji. Występuje również na prawie całym terytorium Ukrainy, na Kaukazie, na Krymie. Czasami krzew rośnie nawet w strefie leśno-stepowej. Najczęściej roślina wybiera dla siebie skaliste zbocza, polany i krawędzie, a także pagórki.
Berberys zwyczajny: zdjęcie i opis
Roślina należy do rodziny berberysów. Ogólnie rzecz biorąc, berberys zwyczajny to krzew z cierniami, którego wysokość może sięgać trzechmetrów. Roślina liściasta jest silnie rozgałęziona i posiada silny, powierzchowny system korzeniowy. Stare pędy krzewu pokryte są szarą korą. Ale młode gałęzie mają żółto-brązowy odcień. Gałęzie berberysu pospolitego (zdjęcie w artykule), choć cienkie, wyposażone są w kolce.
Berberys jest absolutnie niewymagający dla warunków uprawy i dlatego jest tak popularny wśród ogrodników. Roślina jest dość mrozoodporna i odporna na suszę. Potrzebuje jednak jasnego światła słonecznego. Liście berberysu mają charakterystyczny eliptyczny kształt. Są ciemnozielone powyżej i jaśniejsze poniżej. Roślina kwitnie w pierwszej połowie czerwca. Jej żółte kwiatostany są zbierane w pędzelku.
Po kwitnieniu na krzakach zaczynają tworzyć się podłużne jagody. Gdy dojrzeją, stają się czerwone, ale zachowują kwaskowatość. Berberys można zbierać we wrześniu.
Przydatne właściwości rośliny
Właściwości lecznicze berberysu zwyczajnego znane są od czasów starożytnych. Często stosuje się go w leczeniu różnych dolegliwości. A obecnie różne części rośliny służą jako surowce do przygotowania wywarów, naparów i ekstraktów. Prawie wszystkie części buszu mają użyteczne właściwości, od liści po jagody. Roślina zawiera berberynę, która działa antybakteryjnie, witaminy P, E, C, olejki eteryczne, pektyny, karoten, garbniki. Zawiera również kwasy - jabłkowy i cytrynowy.
Berberys jest używany jako środek hemostatycznyudogodnienia. Jest skuteczny w leczeniu pęcherzyka żółciowego, dziąseł, dróg moczowych, wątroby i nerek. Stosuje się go również na dnę moczanową, reumatyzm, żółtaczkę, rwę kulszową i patologię śledziony. Owoce rośliny działają przeczyszczająco. Mogą być stosowane w celu zwiększenia apetytu.
Użyj do gotowania
Berberys pospolity znany jest ze swoich cennych wartości odżywczych, dzięki czemu jest aktywnie wykorzystywany w kuchni. Dojrzałe jagody są dobre zarówno świeże, jak i suszone. Nawiasem mówiąc, młode liście rośliny służą jako pokarm. Umieszcza się go w sałatkach i zupach. Jagody berberysu można dodawać do dań mięsnych. Z owoców przygotowywane są soki, napoje, marmolady, gotowane są syropy, dżemy, pianki i musy. Jagody mogą być marynowane i solone.
Krzewy berberysu to doskonałe rośliny miodowe. Miód berberysowy ma przyjemny aromat i delikatny słodki smak. Nektar ma kolor złotożółty.
Sadzenie berberysu
Ze względu na swoje użyteczne właściwości i atrakcyjny wygląd, berberys pospolity (zdjęcie zamieszczone w artykule) od dawna jest używany przez ludzi jako krzew ozdobny w przydomowych ogrodach.
Roślina nie jest szczególnie wymagająca dla gleby. Każda gleba nadaje się do sadzenia pospolitego berberysu. Jednak dla rośliny konieczne jest wybranie tylko słonecznych obszarów. Krzewy są odporne na zimę i suszę, ale jednocześnie w ogóle nie znoszą cienia. A przy silnym cieniowaniu na ogół przestają przynosić owoce.
Jesienią sadzi się sadzonki berberysu pospolitegolub na wiosnę. Do sadzenia wykopują dziurę o wymiarach 50 na 50 centymetrów i głębokości do 40 centymetrów. Jeśli gleba w obszarze sadzenia jest ciężka, wówczas wielkość dołu można zwiększyć i dodać żyzną glebę. Możesz również dodać nawozy mineralne.
Sadzonkę rośliny umieszcza się w dole, napełnionym wodą i przykrytym ziemią. Następnie gleba jest zagęszczana i ponownie wypełniana.
To kończy proces wejścia na pokład.
Ogólnie rzecz biorąc, należy zwrócić uwagę na wybór odpowiedniego miejsca do sadzenia. Pomimo tego, że jest bezpretensjonalny, nadal warto wybierać bardziej żyzne tereny z dobrym odwodnieniem.
Jeśli gleba w twoim ogrodzie jest zbyt kwaśna, musisz ją wapnować. Zaleca się dodanie piasku do dołka w celu zwiększenia napowietrzenia.
Obecnie istnieje wiele odmian roślin, ale wszystkie są podobne w pielęgnacji. Jeśli zdecydujesz się posadzić berberys w ogrodzie, musisz to zrobić jesienią - do połowy października, a wiosną - do drugiej połowy kwietnia.
Pielęgnacja upraw
Opieka nad berberysem nie jest trudna, bo roślin nie można nazwać kapryśnymi. A jednak czasami trzeba będzie rozpieszczać to swoją uwagą. Regularnie konieczne jest spulchnianie gleby, usuwanie chwastów. Roślina potrzebuje odpowiedniego systematycznego podlewania raz w tygodniu.
Okresowo krzaki należy dokarmiać nawozami. Odbywa się to dość rzadko, z reguły raz na kilka lat. Nawozy azotowe można stosować tylko wiosną, natomiast nawozy fosforowo-potasowe i organiczne można stosować jesienią.
Jakwidzisz, nie ma nic trudnego w uprawie berberysu zwyczajnego. Jest bardzo łatwa w pielęgnacji w porównaniu z innymi roślinami.
Przycinanie pospolitego krzewu berberysu
Dekoracyjne drzewa i krzewy berberysu mogą być prawdziwą ozdobą Twojej witryny. Mogą nawet tworzyć żywopłot. Ale do tego krzaki muszą być prawidłowo przycięte. Prawie wszystkie odmiany berberysu dobrze znoszą przycinanie.
Są dwa rodzaje tego. Proste przycinanie odbywa się co roku i obejmuje usuwanie złamanych i uszkodzonych gałęzi. Po raz pierwszy przerzedzanie pędów odbywa się wiosną na jednorocznej roślinie. Ale przycinanie dekoracyjne odbywa się w celu nadania roślinom właściwego kształtu. Odbywa się to dwa razy w roku. Nisko rosnące gatunki mogą obejść się bez przycinania, jeśli nie jest to konieczne.
Choroby i szkodniki
Opis pospolitego berberysu byłby niepełny, jeśli nie pamiętasz, że roślina jest również podatna na choroby. Mimo całej bezpretensjonalności w pielęgnacji, krzewy niestety nie są odporne na szkodniki.
Na roślinę może wpływać mszyca ryżowa, błonnik lub ćma kwiatowa. Gdy na krzakach pojawiają się mszyce, liście kurczą się i wysychają. Ale ćma jest bardziej niebezpieczna dla rośliny, która ma jagody, ponieważ szkodnik zjada owoce. Mszyce można zwalczać roztworem mydła, inne szkodniki zatruwa się chlorofosem.
Berberys ze wszystkich chorób jest najbardziej podatny na infekcje grzybicze. Wśród nich mączniak prawdziwy, plamistość liści,bakterioza, rdza. Infekcje grzybicze można zwalczać roztworem siarki koloidalnej lub płynem Bordeaux.
Reprodukcja berberysu
Rozmnażanie krzewów berberysu możliwe jest na kilka sposobów: przez nasiona, sadzonki, dzielenie krzewu i nakładanie warstw. Każda z metod ma swoją własną charakterystykę.
Aby uzyskać nasiona berberysu, należy zebrać dojrzałe jagody, oddzielić nasiona i namoczyć je przez kilka minut w roztworze nadmanganianu potasu. Nasiona są następnie suszone. Jesienią można je sadzić w otwartym terenie i czekać do wiosny na pojawienie się pierwszych pędów. Sadzonki hoduje się w miejscu sadzenia do drugiego roku życia, a następnie przesadza na stałe. Jeśli zdecydujesz się wysiewać nasiona na wiosnę, najpierw będziesz musiał wykiełkować je w domu w pudełku.
Sadzonki sadzić, przesadzane na stałe miejsce, dają pierwsze owoce dopiero po dwóch do trzech latach. Warto jednak wiedzieć, że na miejscu należy posadzić co najmniej dwa krzewy, a nawet więcej, ponieważ owocowanie jest możliwe tylko przy zapyleniu krzyżowym.
Najłatwiejszym i najszybszym sposobem rozmnażania berberysu jest sadzenie sadzonek. Są cięte w czerwcu. Liście są usuwane z pagonów i zanurzane na kilka godzin w roztworze epiny lub korzenia. Następnie sadzonki sadzi się w małej szklarni w wilgotnej glebie. Będą tam przez kilka tygodni. W tym czasie konieczne jest okresowe otwieranie folii w celu wentylacji. Po ukorzenieniu sadzonki przesadza się na stałe miejsce.
Berberys można również rozmnażaćwarstw. Aby to zrobić, wiosną należy opiekować się rocznym pędem, znajdującym się przy ziemi i zgiąć go do ziemi, posypanej ziemią. Tylko wierzchołek pagonu powinien pozostać na powierzchni ziemi. Do jesieni pęd zostanie w pełni ukorzeniony i będziesz miał własną sadzonkę, którą trzeba będzie przesadzić.
Propagowanie berberysu przez dzielenie buszu nie jest najłatwiejszym sposobem. Faktem jest, że można podzielić rośliny, które osiągnęły wiek co najmniej dwóch lat. Wiosną krzew należy wykopać i podzielić na dwie części za pomocą sekatora. Następnie obie rośliny sadzi się w ziemi. Główną wadą tej metody jest poważny uraz systemu korzeniowego.
Przygotowywanie roślin na zimę
Wraz z nadejściem jesieni gleba wokół krzewów jest ściółkowana miękkim torfem i suchymi liśćmi. Rośliny, które nie osiągnęły wieku pięciu lat, należy przykryć przed nadejściem chłodów. Jeśli krzew jest zbyt obszerny, jego gałęzie są ciągnięte liną, a wokół rośliny budowany jest siatkowy cylinder. Przestrzeń wewnętrzna wewnątrz konstrukcji pokryta jest roślinnością.
Odmiany berberysu
Istnieje duży wybór odmian i rodzajów berberysu. Wszystkie są bardzo atrakcyjne. Wybierając odmianę do sadzenia, musisz skupić się na tym, jaki cel sobie stawiasz. Być może chcesz zdobyć trochę owoców lub po prostu udekorować swój ogród, a nawet stworzyć żywopłot. We wszystkich tych przypadkach należy wybrać odpowiednie gatunki roślin.
Najpopularniejszą odmianą berberysu zwyczajnego jest Atropurpurea. Roślina madość duży rozmiar i osiąga wysokość do dwóch metrów. Jej liście są bordowe. Krzewy rosną bardzo szybko i wyróżniają się na tle otaczającej zieleni. W ogrodzie taka roślina nie pozostanie niezauważona.
Krzewy wymagają dobrego oświetlenia, w cieniu ich liście stają się jaśniejsze. Ale niestety z wiekiem rośliny tracą swój dekoracyjny wygląd. Dlatego muszą być regularnie aktualizowane i przycinane.
Najlepsze odmiany
Warto jednak zauważyć, że berberys zwyczajny nie jest jedynym przedstawicielem rodzaju. Najpiękniejszym przedstawicielem form liściastych jest berberys Thunberg. Na wysokości taka roślina osiąga jeden metr. Jego gałęzie są koloru żółtego lub jaskrawoczerwonego. Z wiekiem roślina zmienia kolor na fioletowo-brązowy. Berberys Thunberg owocuje. Owoce dojrzewają wczesną jesienią. Jednak ze względu na dużą zawartość w nich alkaloidów mają gorzki posmak. Ale dla ptaków owoce są całkiem odpowiednie. Opieka nad rośliną wcale nie jest trudna, ale jej dekoracyjne piękno zachwyci Cię przez cały rok. Najlepsze odmiany tego gatunku to: Golden Ring, Red Pilar, Orange Rocket, Kornik.
Nie mniej imponujący jest berberys Ottawa, który jest hybrydą berberysu Thunberg z formą Atropurpurea. Roślina osiąga wysokość do dwóch metrów. Krzaki wyglądają bardzo efektownie. Ich liście są różowo-fioletowe, a czasem czarne. A jesienią krzaki stają się szkarłatnecień, cieszący oczy właścicieli. Zaletami berberysu Ottawa są jego mrozoodporność i bezpretensjonalna pielęgnacja. Najbardziej znane i popularne odmiany: Superba, Aurikoma, Silver Miles.
Zamiast posłowia
Uwagę ogrodników przyciągają nie tylko walory dekoracyjne rośliny, ale także jej dobroczynne właściwości. Oczywiście krzewy można uprawiać wyłącznie w celu dekoracji ogrodu, ale nie zapominajmy o dobroczynnych właściwościach berberysu. Piękne owoce to nie tylko piękny dodatek, ale także magazyn witamin i składników odżywczych. Ponadto do gotowania używa się suszonych i świeżych jagód. Wybierając odpowiednią odmianę do sadzenia, weź pod uwagę wszystkie cechy, które chcesz uzyskać sadząc roślinę.